Geweldcijfers 2021: meer incidenten waar politie geweld moest gebruiken

Het effect van de coronatijd op de samenleving, en daarmee ook op het politiewerk, is terug te zien in de geweldscijfers van de politie. Het aantal incidenten waarbij geweld werd gebruikt, kwam in 2021 op 18.477. Dat zijn ongeveer 2000 incidenten met geweld meer dan in het jaar daarvoor. Ook het aantal geweldsaanwendingen (30.046) en gebruikte geweldsmiddelen (35.882) namen toe.


Geweldcijfers 2021: meer incidenten waar politie geweld moest gebruiken

'We doen ons werk in een samenleving waarin ongenoegen is en gezag ook steeds vaker ter discussie staat. Dat zie je terug in de aard van de incidenten', stelt portefeuillehouder geweld Frank Paauw. 'In die situaties moeten, kunnen en willen wij ingrijpen en zetten onze mensen een stap naar voren. Onze collega’s zijn getraind en staan er om in te grijpen als de situatie daar om vraagt. Het liefst gebruiken we geen geweld en daarom ben ik tevreden dat we ook zien dat collega’s bij 99% van de incidenten géén geweld hoefden te gebruiken.'

Context totaal incidenten

De politie plaatste dit jaar de geweldcijfers in de context van het totaal aantal incidenten waar de politie naartoe ging. In totaal waren dat 14.980.803 incidenten, waarin bij 0,12% van al die incidenten (18.477) ook geweld is gebruikt door de politie. Soms werd geweld aangewend door meerdere collega’s bij hetzelfde incident, wat terug te zien is in het totaal aantal geweldsaanwendingen van 30.046.

Tabel 1: overzicht totaal aantal incidenten met geweld, betrokken collega’s, geweldsaanwendingen, en middelen

Eenheid

Incidenten

Betrokken collega's

gewelds-
aanwendingen

Middelen

Amsterdam2268134937994478
Den Haag2911153145745282
Limburg102565117772159
Midden-Nederland1530105125312968
Noord-Holland112274217652038
Noord-Nederland136384621272512
Oost-Brabant157585028313339
Oost-Nederland2520164941494956
Rotterdam1574121529983585
Zeeland-West-Brabant107273117912180
Landelijke Eenheid149728916822363
Ondersteunende Dienst Politieacademie3333
Politiedienstencentrum17161919
Totaal18.47710.92230.04635.882

* Onder betrokken collega’s wordt verstaan een unieke collega die in 2021 één of meer keren geweld heeft aangewend in een incident.
* Het aantal geweldsaanwendingen is gebaseerd op het aantal i8-registraties waaraan een dienstnummer is gekoppeld.
* Zie voor een uitsplitsing van de middelen die ingezet zijn in de geweldsaanwending tabel 3.


Tabel 2: ontwikkeling totaal aantal incidenten met geweld over 2019-2021

Eenheid

2019

2020

2021

Amsterdam209822412268
Den Haag218725002911
Limburg7778691025
Midden-Nederland144114941530
Noord-Holland10319971122
Noord-Nederland91611981363
Oost-Brabant144816301575
Oost-Nederland192022012520
Rotterdam171817591574
Zeeland-West-Brabant90110761072
Landelijke Eenheid2163221497
Ondersteunende Dienst Politieacademie133
Politiedienstencentrum 1317
Staf Korpsleiding 1 
Totaal14.65416.30418.477

Geweldsmiddelen

Om beter zicht te krijgen in de aard van het gebruikte geweld, is ook een onderscheid gemaakt naar ingezette geweldsmiddelen. In totaal zijn vorig jaar 35.882 middelen gebruikt, waarvan het merendeel (55%) in de categorie ‘fysiek geweld (zonder geweldsmiddelen)’. Daarna volgt de categorie ‘Anders’ met 5472 registraties. In 70% hiervan betreft het geweld tegen goederen. Het vuurwapen – met name het richten en gericht houden – is 2861 keer geregistreerd (8% op het totaal). 78 keer zagen collega’s zich genoodzaakt om daadwerkelijk gericht te schieten. Opvallend is verder de stijging van de lange wapenstok, waterwerper en traangas en meer inzetten van de bereden politie. Deze stijgingen zijn onder andere te verklaren door de vele demonstraties waarbij de politie afgelopen jaar op moest treden. Cijfers van inzet van het stroomstootwapen zijn beperkt tot het AOT en enkele eenheden waar men in 2021 het geweldsmiddel al had in het kader van de pilotfase. Met ingang van 2022 is het stroomstootwapen pas breder uitgerold in de operatie.
Politie