Narsistik kişilik bozukluğuna sahip bir eş ile bir hayat geçirmek, genellikle yıkıcı bir ilişki içinde olmak demektir. Çünkü narsisizm çok ciddi bir rahatsızlıktır, ama maalesef narsistler kendilerinin hasta olduğundan habersizdirler. Bu nedenle, hasta olduğunu kabul edip, profesyonel yardım alan narsist neredeyse yok diyebilirim. Ne de olsa, böyle bir rahatsızlıktan muzdarip olanlar evlilik ilişkisini sürdürmekte zorlanır ve genellikle sağlıklı bir ilişki kuramıyorlar. Narsist bir eş "güçlü" gözükmek zorunda olduğu için, kendini kusursuz ve herkesin üstünde gören biri olarak görür, problemleri olduğunda reddeder ve psikoterapi almaya yönelik ikna etmek, deveye hendek atlatlatmaktan çok daha zor bir iştir.
Narsistik kişi kendi mükemmelliğine o kadar inanır ki, eşinden ve diğer tüm çevresinden de aynı şekilde inanmalarını bekler. Yani narsist bir eşiniz varsa en temel göreviniz sürekli onu takdir etmek ve alkışlamaktır. Eğer bekledikleri takdir ile övgüyü almazlarsa yoğun bir hayal kırıklığı ve depresyon yaşarlar. Yaşadıkları hayal kırıklığını eşine çok acımasızca yansıtır. Bu narsistik kırılma dönemlerinde eşe yöneltilen aşağılama ve suçlamalar daha da artar ve bir narsistle çok zor yürütülen ilişkiye devam etmek imkansızlaşır. Bu durumda diğer eş için evliliğe devam etmesi son derece zordur. Bir noktada, enerji deposu boşalacaktır ve ayrılma çok yakın gözükecektir.
Bu nedenle, bir narsist ile sağlıklı bir ilişki olanaksızdır. Bir narsistin hiçbir empatik yeteneği olmadığı için, her şey onun için bir oyun ve o genellikle manipülasyonda üstadır. Karşısındaki insanın duygularını ve ne yaşadığını fark edemez. Kendini beğenmiş ve ukala bir kişiliği vardır. Mütevazılık yaptığı zamanlarda bile alttan alta kendini över. Psikoterapi bir narsiste yardımcı olabilir, ancak tam iyileşme mümkün değildir. Bir narsist başkalarını hesaba katmayı öğrenebilir, ancak bir şeylerin parantez içinde geçemeyeceğini gerçekten hissedemez.
Boşanmak isteyen eş için çok kafa karıştırıcı durumlar yaşanabilir: narsist eş aşık olduğunu gösterebilir ve hatta size yönelik sevgiyle hareket edebilir, ancak sevginin derin duygularını deneyimleyemez. Ve yine de ilişkiyi olduğu gibi tutmak, kendi hedeflerine ulaşmak istemektedir. İlişkide kontrol eden ve baskın olan görünür hale gelebilir.
Narsist bir eşle boşanmak isteyen oldukça zor bir dönem yaşayabilir, çünkü bir narsist ilişkiyi korumak için her şeye ortaya koyacaktır, fakat bunu bencilce yapacaktır.
Boşanma sürecinde deneyimli bir boşanma arabulucusu eşliğinde olsa bile, masaya oturan bir narsisti "farkında olmak " kolay değildir. Bir narsist, bir aynanın arkasına saklanmaya çalışabilir ya da olduğundan kendini iyi göstermek isteyebilir ancak davranışları ve ifadeleri bir zaman sonra kendisini ele verecektir.
Unutmayın bir narsist kendisiyle meşguldür; 'Hep ben der, çevresini kolay satar ve yarı yolda bırakır.' Bir narsist benmerkezlidir, manipüle eder, sadakatsızdır ve bir ilişkide güce susamış biridir.
Narsistik bir eşe karşı nasıl bir tutum içinde olmalıyız?
1. Evlilik içinde oyunlardan nefret etsenizde kendinize ait bir strateji oluşturmak zorundasınız, aksi takdirde narsistik bir eşin oyunlarından kurtulamazsın, çünkü bir oyun topu olmamanız önemlidir. Kendinize iyi bakmanız ve kontrolünüz altında olduğunu göstermeniz gerekir. Kapsamlı tartışmalar yapmadan ve benlik saygısını kaybetmeden sağlıklı bir şekilde tartışmak önemlidir.
2. İlk yapmanız gereken narsist özellikleri olan eşinizin zihninin nasıl işlediğini anlamaktır. Onun meselelere bakış açısını bilmek gerekli. Yani narsist eşiniz üzerine gözlem yapmak gerekiyor. Onu analiz edip çözdüğünüzde, bir çok davranışı sürpriz olmaktan çıkıp beklendik olur. O zaman o davranışlardan olumsuz etkilenme düzeyimiz azalabilir.
3. Oyunda narsisizm olduğunu (nerdeyse) bildikten sonra tüm manipülasyonların ve öfkenin sizinle bir alakası olmadığını bilmeniz çok önemlidir. Yani bu dönem zahmetli geçsede ve hatta üzgün olsanız bile kişisel olarak onu almak zorunda kalmazsınız ve zihinsel olarak daha rahat olursunuz.
4. Narsist bir eşe karsi kararlı ve tutarlı davranmalı. Sevgi ve vericiliğini eşinin benliğine ve taleplerine göre değil, kararında sunmalı. Eşinin narsist benliğini tatmin etmeye çalışmak zaman kaybettireceği için, haksızlık yapmamak şartıyla kendi kişiliğini de korumalı.
5. Eşiniz bağrıyor veya hakaret ediyorsa, siz sakin olmaya çalışın ve çizginizi geçmeyin ve geçirmesine kesinlikle izin vermeyin. Bu söylediğim kolay olmayacak, fakat imkansız değil! Eğer narsistik eşiniz sizi tehdit ediyorsa ya da kızgınsa, BEN dili ile mesajını söyleyebilirsiniz.
Örneğin: Bu şekilde konuşmaya devam etmeyeceğim, sakin bir şekilde bana konuşmanı istiyorum! Böyle devam edersen, bu ortamdan gideceğim! Yaptığınız şey aslında, narsist eşinizin anksiyete bozukluğunu (kısmen) tetiklemektir. Onu bağlama şansı ile, bu yöntemle narsist eşinizi dizginleyebilirsiniz.
'Normal' bir ilişki içinde, bu tabii ki yapılmaz, çünkü durum daha da kötüleşir.
6. Son olarak kendi sınırlarınızı koruyun. Ve "hayır" demekten korkmayın!
İzleri ergenlik, hatta çocukluk yıllarına kadar uzanabilir..
Tüm kişilik bozukluklar gibi narsizminde oluşmasını sağlayan pek çok faktör vardır. Yapılan araştırmalara göre narsizmin oluşma nedenleri; genetik faktörler, kültürel etkiler, anne-baba tutumları ve çocukluk yaşantıları olarak belirlenmiştir. Son dönemde bu listeye medya etkisini de eklemekte fayda görüyorum.
Narsizmin izleri ergenlik hatta çocukluk yıllarına dayanır, ciddi anlamda yoksulluk, ilgisiz ve soğuk bir anneye sahip olmak veya tam tersi annenin tek bir evladı aşırı derecede göklere çıkartması (mesela annenin iki veya daha fazla sayıda düşük yapmışsa veyahut bir düzüne kızın ardından doğan ilk erkek çocuk gibi), sonradan edinilmiş para ve uzun yıllarda yaşanmış ezikliğin ardından elde edilen mevki ve güç gibi çeşitli nedenler bu rahatsızlığın zeminini oluşturur.
Her ne kadar zor olduğunu vurgulasak da narsizm tedavisi imkansız bir bozukluk değildir. Önemli olan doğru desteği alabilmektir.
Bir narsistle evli olmak veyahut ayrilmak büyük bir hayat imtihanıdır. Hangi kararı verecek olursaniz olun, dosdoğru yolda adaletle kararınızı verin. Kuşkusuz, Allah adaletli davrananları sever.