AB Devlet Liderleri Zirvesi başladı

İki gün sürecek olan zirvede AB liderlerinin önünde iki önemli dosya bulunuyor. İlki, özellikle Almanya´nın talep ettiği Lizbon Antlaşması´nda Avro Bölgesi ile ilgili herhangi bir referandum gerektirmeden yapılabilecek bazı ufak değişiklikler. Almanya, bu değişikliklerle Euro´yu krizlerden koruyabilecek kalıcı bir mekanizma kurulabilmesini ve sorumlu hareket etmeyen ülkelerin daha sıkı gözlemlenmesi ve denetlenmesini sağlamayı hedefliyor.

Şimdilik yapılması beklenen değişiklik antlaşmanın birliğin işleyişine ilişkin 136. maddesine bir cümle eklemek. Bu cümlede "Para birimi Avro olan üye ülkeler Euro bölgesinin tamamının istikrarını sağlamak adına bir istikrar mekanizması kurabilir ve işletebilirler. Bu mekanizmalar altında finansal yardımların verilmesi sıkı denetimlere ve koşullara bağlanabilir" denilerek, Yunanistan veya İrlanda gibi ekonomisi Avro Bölgesi´ni tehdit eden ülkelere sağlanacak para yardımı yoluyla, bu ülkelerin ekonomik sistemleri ve politikalarına bir dereceye kadar müdahale edilebilmesi planlanıyor.

Yapılması hedeflenen bu değişiklik, ´küçük değişiklik´ kategorisinde sayılacak ve İrlanda gibi ülkelerin referandum ile bu değişikliği engellemelerinin de önüne geçilmiş olacak. Ne var ki, bu ´küçük değişiklik´ için yine de 27 ülkenin zirvede onay vermesi gerekiyor.

Zirveden bu karar çıkarsa istikrar mekanizmasının detayları önümüzdeki Mart ayında maliye ve ekonomi bakanlarınca belirlenecek. Daha sonra son haliyle ve detaylarıyla birlikte 2012´nin sonunda tekrar zirvede oylanacak ve bu da kabul görürse Ocak 2013´te yasalaşarak uygulamaya sokulacak.

Liderlerin odaklanacağı ikinci temel konuysa, bu kalıcı mekanizmanın hangi durumlarda, ne ölçüde ve ne şekilde devreye sokulacağı noktasında olacak. Tartışma konusu olan da bu mesele olarak gözüküyor. Bu konuda Nisan 2011´e kadar ortak bir zemine ulaşılmasının hayli zor olduğu belirtiliyor.

Zirvede dış politikadan bütçeye başka konular da görüşülecek. Ancak bu konular daha çok formalite olarak gündemde olacak; zira zirve öncesi yapılan bakanlar konseylerindeki sonuç bildirgelerinin önemli bir değişikliğe uğramadan kabul edilmesi bekleniyor. Bu noktada genişleme ve Türkiye ile ilgili Genel İşler ve Dışişleri Bakanları Konseyi´nden çıkan sonuç metninde, Türkiye´ye ek protokol nedeniyle yeni bir yaptırıma veya müzakerelerde yeni bir ivmeye ilişkin herhangi bir paragraf oluşmadı.

2010´da açılması beklenen fakat altı açılış kriterinden sadece birini tam anlamıyla yerine getirebilen Türkiye´nin rekabet faslını kriterler Avrupa Komisyonu´nca tamamlandığı rapor edilir edilmez açması ve bunun da 2011´in ilk yarısında Macaristan dönem başkanlığı altında olması bekleniyor.