Hollanda'da Hükümet Düştü: Wilders Kabinesi 336 Gün Sonra Sona Erdi

Tarihe “en kısa ömürlü ve en tartışmalı” kabinelerden biri olarak geçen Wilders destekli Schoof hükümeti dağıldı. Aşırı sağın yükselişiyle kurulan kabine, 366 günlük siyasi gerilim, krizler ve kamuoyu tepkilerinin ardından resmen sona erdi.

En Kısa Ömürlü Koalisyonlardan Biri: 336 Günlük Hükümet Süreci

2 Temmuz 2024'te göreve başlayan Dick Schoof liderliğindeki Hollanda hükümeti, yalnızca 336 gün görevde kalabildi. Aşırı sağcı PVV’nin (Özgürlük Partisi) koalisyondan çekilmesiyle hükümet resmen düştü. PVV lideri Geert Wilders’ın kabineyi terk etmesi, Hollanda’da siyasi dengeleri bir kez daha sarstı. Başbakan Schoof, bugün itibarıyla istifasını Kral Willem-Alexander’a sunacağını duyurdu.

Koalisyon ortakları VVD, NSC ve BBB partileriyle birlikte kurulan hükümet, göreve geldiği ilk günden bu yana siyasi krizlerle anıldı. Başbakan Schoof geçici başbakan olarak görevine devam edeceğini belirtirken, PVV’li tüm bakanlar istifa etti.

Stephan van Baarle: “Tarihin En Irkçı Hükümeti Sona Erdi”

DENK Partisi lideri Stephan van Baarle, kabinenin dağılmasını “Hollanda tarihinin en ırkçı hükümetinin çöküşü” olarak yorumladı. Açıklamasında, Wilders ve Yeşilgöz'ün başını çektiği koalisyonun özellikle Müslüman karşıtı politikaları teşvik ettiğini, ayrımcılığı normalleştirdiğini ve dış politikada İsrail yanlısı tavrıyla tepki topladığını dile getirdi.

Van Baarle, “Şimdi bu aşırı sağ hükümeti normalleştiren partileri sandıkta cezalandırma ve Wilders’ın başbakan olmasının önüne geçme zamanı,” diyerek erken seçim çağrısına destek verdi.

Aşırı Sağın Vaatleri Yerine Getirilemedi

PVV seçimleri kazanarak hükümet kurma görevini üstlendiğinde; sağlık sigortası katkı payının kaldırılması, düzensiz göçmen girişinin engellenmesi, konut krizinin çözülmesi ve çalışanlardan daha az vergi alınması gibi popülist vaatlerle kamuoyunu etkisi altına almıştı. Ancak bu vaatlerin hiçbiri yerine getirilmedi.

Üstelik hükümet her 3 ayda bir büyük siyasi krizle sarsıldı. Geert Wilders, kamuoyu desteğinin azaldığını fark ederek, hükümetin daha fazla yıpranmaması adına fişi kendisi çekti. Yine göçmen politikaları bahanesiyle kabineyi terk ettiğini açıklayan Wilders, hükümet krizini tetikleyen isim oldu.

Başbakan Schoof: “Bu Gereksiz ve Sorumsuz Bir Çekilme”

Başbakan Dick Schoof, PVV'nin hükümetten çekilmesini "gereksiz ve sorumsuz" olarak değerlendirdi. Geçici görevine devam edeceğini belirten Schoof, “Ülkemizin ciddi sorunları var. Evlerinden ve geçimlerinden endişe duyan vatandaşlarımız için bu sorumluluğu taşımak zorundayız. Göç konusunda kontrol sağlamak, konut krizini yönetmek ve güvenliği sağlamak kararlılık ister,” dedi.

Schoof, Catshuis’te yapılan acil toplantının ardından tüm parti liderlerine istifasını sunacağını iletti. PVV’li bakanların istifaları sonrası geri kalan kabine üyeleri geçici olarak görevde kalacak.

Meclis Gündemi: Hangi Konular Geçici Kabinenin Yetkisinde?

Hollanda Anayasası’na göre hükümet düştüğünde, kabine sadece rutin ve acil işleri yürütebilir. Temsilciler Meclisi ise geçici hükümetin hangi konularda görev yapabileceğine karar verecek. Göç, sosyal güvenlik, azot politikaları, konut ve ulusal güvenlik gibi başlıkların “tartışmalı” ilan edilip edilmeyeceği önümüzdeki günlerde netleşecek.

Muhalefetten Sert Tepkiler ve Seçim Talebi

GL-PvdA lideri Frans Timmermans, PVV’nin ayrılığı sonrası oluşan boşluğu doldurmayacaklarını net bir dille ifade etti. Hükümet ortaklarını da sorumlu tutan Timmermans, yeni seçim çağrısında bulundu. D66 lideri Rob Jetten de “Vatandaşlarımız sözünü söylemek istiyor. O halde erken seçim bir an önce yapılmalıdır,” dedi.

ChristenUnie lideri Mirjam Bikker ise kabinenin bu şekilde dağılmasını “berbat” olarak yorumladı. BBB’den Başbakan Yardımcısı Mona Keijzer ise Wilders’ı, “Hollanda’ya ihanet etmekle” suçladı. “Anlaşmazlıkların büyük bölümü çözülmüştü. Wilders kendi çıkarlarını ülkenin önüne koydu,” ifadelerini kullandı.

VVD Lideri Yeşilgöz: “PVV ile İttifakı Dışlamıyorum”

VVD lideri Dilan Yeşilgöz ise Wilders’ın koalisyondan çekilmesinin ardından yaptığı açıklamada, PVV ile gelecekte yeni bir iş birliğini tamamen dışlamadığını söyledi. SBS programında konuşan Yeşilgöz, GroenLinks-PvdA ile çalışmayı ise istemediğini belirtti.

Kral Willem-Alexander: “Zor Bir Günde Ülke Dışındayız”

Kral Willem-Alexander ve Kraliçe Máxima, kabinenin düştüğü gün Çek Cumhuriyeti’ne resmi ziyaret için yurt dışındaydı. Prag Havalimanı'nda basına açıklama yapan Kral, “Böyle bir siyasi krizin yaşandığı günde Hollanda dışında olmak garip, ancak bu ziyaret diplomatik açıdan büyük önem taşıyor,” dedi. Kral, durumu değerlendirmek üzere Çarşamba günü ülkeye döneceğini, Kraliçe Máxima'nın ise bir gün daha Prag’da kalacağını açıkladı.

Seçim Süreci Başlıyor: Sandık Ne Zaman Kurulacak?

Kabinenin resmen düşmesiyle birlikte Hollanda’da erken seçim süreci başladı. Temsilciler Meclisi, Çarşamba sabahı Başbakan Schoof’un açıklamasını dinleyecek ve yeni seçim sürecine ilişkin kararların temelleri atılacak.

Hükümetin bu şekilde dağılması, son yıllarda Hollanda siyasetinde yükselen kutuplaşmanın ve aşırı sağın kırılganlığının bir göstergesi olarak yorumlanıyor. Uzmanlara göre, yaklaşan seçimler sadece siyasi partilerin değil, Hollanda demokrasisinin geleceği açısından da kritik bir dönüm noktası olacak.

©TURKINFO.NL