Ankara'nın eksenini füze kararı belirleyecek

Londra merkezli Uluslararası Stratejik Çalışmalar Enstitüsü´nde İran uzmanı olarak görec yapan ABD´li eski diplomat Mark Fitzpatrick, gündemdeki NATO füze kalkanı projesinde Türkiye´nin takınacağı tavrın Ankara´nın dış politika ekseninin doğuya kaydığına ilişkin tartışmalarda belirleyici olacağını ifade etti.

ABD Dışişleri bakan yardımcılığı da yapan Fitzpatrick Zaman´a verdiği mülakatta, Türkiye´nin Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi´nde İran´a yönelik alınan yaptırım kararına hayır oyu vermesiyle NATO füze kalkanının Türkiye´de konuşlandırılmasını karşılaştırdı. Güvenlik Konseyi´nde verilen hayır oyunu ´geçici bir karar´ olarak niteleyen Fitzpatrick, "Bence Türkiye´yi, daha önemli bir karar bekliyor. Füze kalkanı sisteminin konuşlandırılması geçici bir mesele değil. Bunun uzun dönemde etkileri olacak. Türkiye sisteme karşı çıkarsa, bu durum uzun vadede Avrupa´dan kopuşa neden olacak." şeklinde konuştu. NATO ile müzakereleri devam ettiren Türkiye, füze sisteminin herhangi bir ülkenin ismi anılarak, oradan gelecek tehdide karşı olduğunun ifade edilmemesini istiyor. ABD´li uzman ise İran´a yönelik olduğunu söylediği sistemin, saldırı özelliğinin bulunmadığı ve amacının savunmaya dayalı olduğunun altını çizdi. NATO´nun gelecek ay düzenleyeceği Lizbon zirvesinde füze kalkanı kararının alınması bekleniyor.

İran´ın yürüttüğü nükleer programa da değinen Fitzpatrick, Türkiye ve Brezilya´nın arabuluculuğunda mayıs ayında imzalanan Uranyum Takas Anlaşması´nın eksiklerine dikkat çekti. Uzman, anlaşmadan sonra İran´ın uranyum zenginleştirmeye devam ettiğini söyledi. Mayıs ayında İran´ın 2.400 kg uranyuma sahip olduğunu belirten Fitzpatrick, bu miktarın bugün 3.000 kg´ye ulaştığını söyledi. Eski diplomat "Bu anlaşma imzalandığı zaman İran yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyum üretiyordu. Fakat bu konu anlaşmanın hiçbir bölümünde yer bulmadı." dedi. Gelecek dönem için fikirleri sorulan Fitzpatrick, Tahran´ın nükleer faaliyetlerinin ´silahlı müdahaleyi gerekli kılacak seviyeye´ ulaştıktan sonra ´bir ya da bir buçuk yıl içinde´ İsrail´in Natanz ve İsfahan´da bulunan nükleer tesisleri vurabileceğini öne sürdü.