"Sığınmacı akını Türkiye ve AB için zorlu bir sınav"

Hollanda Krallığı'nın Ankara Büyükelçisi Cornelis Van Rij, Suriye'deki iç savaşla ortaya çıkan göç sorunu ile ilgili, "Bu eşi benzeri görülmemiş sığınmacı akını, Türkiye ve AB için zorlu bir sınav" dedi.

Avrupa Birliği (AB) Dönem Başkanlığını 1 Ocak'ta devralan Hollanda'nın Ankara Büyükelçisi Van Rij, Türkiye’nin AB müzakere sürecinde yeni fasılların açılmasıyla başlayan yeni dönem başta olmak üzere, Türkiye'nin üyelik sürecinin canlandırılması ve sığınmacı krizi gibi konularda AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Van Rij, Kasım’da Brüksel’de yapılan Türkiye- AB Zirvesi’nde, AB-Türkiye Ortak Eylem Planı çerçevesinde, tarafların daha sık bir araya gelmesi kararının alındığını hatırlattı.

- Sığınmacı krizi

AB-Türkiye Ortak Eylem Planı'nın uygulanmaya hazır olduğunu kaydeden Van Rij, "Bu plan, ancak düzensiz göç akını yavaşlatılabilirse işe yarayacak. Her şeyden önce sonuçları görmemiz gerek. Göçmen sayısınında hatırı sayılır bir düşüş olmalı ve AB'nin dış sınırlarının kontrolünde kayda değer bir ilerleme sağlanmalı" diye konuştu.

Van Rij, Türkiye'nin sığınmacılar için şimdiye kadar pek çok adım attığını vurgulayarak, "Bu yükü paylaşmalıyız. AB, Türkiye'de geçici koruma altında bulunan Suriyeliler için ek mali destekte bulunacağını açıkladı. Onların eğitim, sağlık, çalışma koşullarını birlikte iyileştireceğiz" dedi.

2015 yılında yaklaşık 1 milyon sığınmacının AB'ye geldiğini, Türkiye'nin ise 2,5 milyon sığınmacıya ev sahipliği yaptığını belirten Van Rij, "Bu eşi benzeri görülmemiş sığınmacı akını, Türkiye ve AB için zorlu bir sınav" ifadelerini kullandı.

- "Türkiye'nin aile fotoğrafında yer almasını önemsiyoruz"

Hollanda'nın Ankara Büyükelçisi, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun Aralık'ta Brüksel'de ağırlıklı olarak sığınmacı meselesinin ele alındığı "aynı yönde düşünen ülkeler" toplantısına katıldığına dikkati çekerek, "Toplantıların bazıları planlandı, bazıları ise gelişmelere göre gündeme alınacak. En sıcak başlıkları kaçınılmaz olarak, göç ve güvenlik konuları ile Türkiye'nin müzakere sürecinde reformlar için gerekli olan yasal düzenlemelerde kaydettiği ilerleme adımları olacak" diye konuştu.

Van Rij, şöyle devam etti:

"Önümüzde çok kapsamlı bir gündem var. AB Dönem Başkanı olarak Hollanda, Türkiye'nin yeniden aile fotoğrafında yer almasına büyük önem veriyor. NATO, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü 'nün (OECD) üyesi olarak Türkiye, zaten Avrupa- Atlantik ailesinin bir üyesi. Biz bu sürecin daha yoğun bir şekilde devam etmesini istiyoruz."

- "Kurallara sıkı sıkıya bağlı, ama adil bir tutumuz var"

AB'nin, 2004 yılında Hollanda'nın bir önceki dönem başkanlığı sırasında Türkiye'ye katılım müzakereleri için tarih verdiğini hatırlatan Van Rij, "Hollanda, on yıl sonra sürece yeni ve taze bir enerji katacağı için memnuniyet duyuyor" dedi.

Türkiye'nin AB ile müzakere sürecinde yeni fasılların açılması için hazırlık dönemine girildiğini belirten Van Rij, şunları kaydetti:

"Diğer üye ülkeler adına konuşamam, ama Hollanda'nın tutumu değişmedi. Ortak amacımız, müzakerelerin ucu açık bir süreç olduğunu göz önünde bulundurarak, katılımı sağlamak. Kurallara sıkı sıkıya bağlı ama adil bir tutumuz var. Türkiye bütün şartları yerine getirdiği takdirde Avrupa Birliği'ne katılabilir."

Türk vatandaşlarına Schengen bölgesine seyahatlerde vize serbestisi tanınması ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi konularında kısa vadede büyük kazanımlar elde edileceğine inandığını söyleyen Van Rij, "Vize serbestisi sürecinin yol haritası uzun zamandır masada bekliyor. Bu süreç, AB ve Türkiye arasındaki Geri Kabul Anlaşması'nda sağlanan ilerleme ile birlikte yürütülecek" dedi.

Ülkesinin AB dönem başkanlığının ilk üç aylık programını anlatan Hollanda'nın Van Rij, "Avrupa Komisyonu, enerji başlıklı 15. faslı, yargı ve temel haklar başlıklı 23. faslı, adalet, özgürlük ve güvenlik başlıklı 24. faslı, eğitim ve kültür başlıklı 26. faslı ve dış, güvenlik ve savunma politikaları başlıklı 31. faslı açmak için Türkiye ile birlikte hazırlık çalışmalarını tamamlamakta kararlı" ifadelerini kullandı.

Van Rij, yeni fasılların açılması ve blokajların kaldırılması konusunda her üye devletin kendi görüşüne göre hareket edeceğini kaydederek, "Genel kanı, ilişkilerin yeniden canlandırılması yönünde. Bu konu üzerinde çok çalışacağız. Biri Kasım'da, diğeri yeni yıldan hemen önce iki önemli toplantı yaptık. Başta Başbakan Ahmet Davutoğlu ile olmak üzere, Türk hükümeti ile yüksek düzeyli yeni görüşmelerin yapılmasını planlıyoruz" diye konuştu.

- AB'ye sınır ve muhafız birliği​

Van Rij, Paris'te 13 Kasım'da düzenlenen saldırıların ardından AB'de gündeme gelen güvenlik önlemleri çerçevesinde, AB Komisyonu'nun "Avrupa Sınır ve Sahil Muhafız Birliği" kurulması yönündeki teklifini de değerlendirdi.

Van Rij, Hollanda'nın, AB'de dış sınırların korunmasına odaklanacak yeni bir sınır ve sahil muhafız birliği kurulması girişimlerini desteklediğini belirterek, şöyle konuştu:

"AB sınır ajansı Frontex'in kurulması, sınırlarımızı korumak için önemli bir adım oldu. Ancak şimdi karşı karşıya olduğumuz sorun o kadar büyük ki, ileri bir aşamaya geçmek zorundayız. AB içinde pasaporta ihtiyaç duymadan, serbest dolaşımı sağlayan Schengen anlaşması çerçevesinde iç sınırlarımızı gözetiyorsak, dış sınırlarımızı da korumamız gerekir. Geçiş güzergahındaki ülkeler için büyük sorunlar oluşturan büyük göç dalgaları, bizi ortak sınır sistemi geliştirmek için harekete geçmeye zorladı."

- Avrupa ordusu

Olası tehditlere karşı "Avrupa Birliği Ordusu" kurulması gerektiği yönündeki görüşleri de değerlendiren Van Rij, AB Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası'nın devrede olduğunu belirterek, Avrupa Savunma Ajansı çerçevesinde AB üyesi ülkelerin yakın işbirliği içinde olduklarını anlattı.

AB'nin uluslararası barışı koruma amacıyla ortak hareket ettiğini vurgulayan Van Rij, "Ortak savunma konusunda AB üyesi ülkeler için ana kuruluş NATO'dur. AB ve NATO arasında bir çok konuda ortak bağ vardır. Bu aşamada 'Avrupa Ordusu' diye adlandırılmasa da savunma konularında birçok işbirliği ve girişim söz konusu" diye konuştu.

- Terörle mücadele

Hollanda'nın Ankara Büyükelçisi Van Rij, Türkiye ve Hollanda'nın, Terörle Mücadele Küresel Forumu'nun ve DAEŞ Karşıtı Koalisyonun Yabancı Terörist Savaşçılar Çalışma Grubu’nun eş başkanlığını yaptıklarını hatırlatarak "Hem uygulamada alanında hem de siyasi seviyede, NATO üyesi iki ülke olmaktan da öte kusursuz bir işbirliğimiz var" dedi.

Hollanda, 1 Ocak'ta 12. kez üstlendiği AB dönem başkanlığını, 1 Haziran'da Slovakya'ya devredecek.