Bilim İnsanları Kurşunu Altına Dönüştürdü: Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndan Tarihi Bir Deney

Bilim İnsanları Kurşunu Altına Dönüştürdü: Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndan Tarihi Bir Deney

Bilim insanları ilk kez kurşunun altına dönüştüğünü gözlemledi. Dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı olan Large Hadron Collider'da (Büyük Hadron Çarpıştırıcısı), kurşun atom çekirdekleri öylesine şiddetli bir şekilde çarpıştı ki yapıları değişti. Bu dönüşüm çok kısa sürdü ve yalnızca son derece küçük bir miktar altın üretildi.

Altın üretimi, son derece büyük bir enerji gerektirir. Doğada altın genellikle yıldızların çarpışması veya patlamaları sırasında oluşur. Large Hadron Collider’da parçacıklar ışık hızına çok yakın hızlarla döndürülüyor. Bu parçacıkların çarpışmaları, bilime çığır açan bilgiler sağlıyor.

Kurşun ve altın, periyodik cetvelde birbirine yakın elementlerdir. Kurşun çekirdeği 82 proton içerirken, altın çekirdeğinde bu sayı 79’dur. Teorik olarak kurşun, üç protonu uzaklaştırarak altına dönüştürülebilir. Görünen o ki, bu dönüşüm ilk kez başarıyla gerçekleşti.

Üretilen altın miktarı son derece küçüktü: yalnızca bir trilyonda bir gram. Ancak bilim insanlarının belirttiğine göre, bu miktar bile altının tespit edilmesi için yeterliydi. Physical Review C dergisinde yayımlanan makalede, araştırmacı Marco van Leeuwen şöyle diyor: “Ölçüm cihazlarımızın bu dönüşümü böylesine detaylı şekilde görebilmesi etkileyici.”

Araştırmacılar, bu yöntemin altın üretimi açısından pratik olmadığını da özellikle vurguluyor. Çünkü çarpışma sonrası kaç protonun kaldığı üzerinde herhangi bir kontrolleri yok. Tam olarak 79 protonun kalıp kalmayacağı tamamen rastlantıya bağlı.

Kurşunun altına dönüşmesi, tarih boyunca simyacıların peşinden koştuğu bir hayaldi. Ancak modern kimya, bu dönüşümün kimyasal yollarla mümkün olmadığını ortaya koymuştur. Transmutasyon (bir elementin başka bir elemente dönüşmesi), sadece nükleer süreçlerle gerçekleşebilen bir olgudur.
©TURKİNFO.NL